Ông Tập Cận Bình lựa chọn Nga là địa điểm công du đầu tiên trên cương vị Tổng bí thư Trung Quốc cho thấy Trung Quốc tăng cường quan hệ với Nga nhằm tạo ra đối trọng với liên minh Mỹ-Nhật.
Trung Quốc vốn có truyền thống coi trọng nơi công du đầu tiên của tân lãnh đạo tối cao bởi điều đó phản ánh bản chất cốt lõi trong đường lối ngoại giao của chính quyền mới. Theo thông tin của báo chí Trung Quốc, ông Tập Cận Bình sẽ đến thăm Moscow trong khoảng từ 25/3 đến 27/3, trước khi tới Nam Phi dự Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 5 của BRICS.

Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì đang ở thăm Moscow để chuẩn bị cho chuyến thăm của tân Tổng Bí thư Tập Cận Bình khẳng định rằng ông Tập Cận Bình sẽ thăm Nga sau khi lên kế nhiệm ông Hồ Cẩm Đào.

                        
Tổng Bí thư Tập Cận Bình sẽ chính thức kế nhiệm ông Hồ Cẩm Đào sau cuộc họp của Quốc hội Trung Quốc vào đầu tháng Ba tới
Tuy không trực tiếp xác nhận các thông tin cho rằng Nga sẽ là điểm đến nước ngoài đầu tiên của ông Tập Cận Bình, song ông Dương Khiết Trì tuyên bố rõ ràng rằng tân lãnh đạo này sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh của nhóm BRICS, dự kiến diễn ra tại Durban ở Nam Phi từ ngày 26-27/3 cùng với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Tiền nhiệm của ông Tập, cựu tổng bí thư Hồ Cẩm Đào, cũng từng chọn Nga để đến thăm đầu tiên sau khi nhậm chức. Tuy nhiên theo các chuyên gia ngoại giao, chuyến đi tới đây của ông Tập có tầm quan trọng đặc biệt. Nó diễn ra trong lúc Trung Quốc đang nỗ lực tìm cách cân bằng với chiến lược hướng Đông của chính quyền Tổng thống Mỹ Obama - chiến lược mà Bắc Kinh tin là để nhằm kiềm tỏa và bao vây Trung Quốc.

Với việc đi Nga, ông Tập sẽ cố gắng đảm bảo rằng mối quan hệ Bắc Kinh - Moscow, vốn đôi khi chao đảo, sẽ là tốt đẹp, trước khi ông có cuộc gặp với Obama cũng trong năm nay.

"Trung Quốc muốn củng cố vị thế của mình với Nga trước khi làm việc với Mỹ", Jin Canrong, giáo sư thuộc Viện nghiên cứu Quan hệ quốc tế Đại học Nhân dân, nói. Đặc biệt, Trung Quốc muốn nhận được sự ủng hộ của Nga trong cuộc tranh chấp chủ quyền biển đảo với Nhật - một đồng minh thân thiết của Mỹ - trên biển Hoa Đông.

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ không được nồng ấm lắm trong thời gian gần đây, nhất là từ sau khi Mỹ công bố chiến lược trở lại châu Á, và mới đây nhất là lời tố cáo từ một hãng của Mỹ về việc các tin tặc thuộc quân đội Trung Quốc tấn công và lấy dữ liệu của các công ty Mỹ.

Trong khi đó, quan hệ giữa Trung quốc và Nga đang ngày một thân cận. Hai bên có chung quan điểm về nhiều vấn đề trên thế giới như Iran và Triều Tiên. Các vấn đề này dự kiến cũng sẽ được bàn thảo trong chuyến thăm của ông Tập, bên cạnh chủ đề thắt chặt hợp tác và năng lượng.

Giới phân tích cho rằng, Trung Quốc thắt chặt quan hệ với Nga còn nhằm đối trọng với liên minh Nhật Mỹ trong bối cảnh Thủ tướng Nhật Bản đang có hành trình đến Mỹ để tạo thế đối đầu với Trung Quốc trong vấn đề quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Theo nguồn tin ngoại giao Trung Quốc, Tổng Bí thư Tập Cận BÌnh sẽ nhượng bộ Moscow trong hàng loạt vấn đề như người Trung Quốc di cư. Ngoài ra, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng đang bàn đến phương án thể hiện lập trường nghiêng về phía Nga trong vấn đề lãnh thổ phương Bắc mà giữa Tokyo-Moscow đang có những khúc mắc.

Bất đồng chính giữa Trung Quốc và Nga trong vấn đề năng lượng là giá khí đốt. Trong quá khứ, Nga đã không chấp nhận đề nghị của Trung Quốc về giá, cho rằng họ có thể bán khí đốt cho châu Âu với lợi nhuận cao hơn là bán cho Trung Quốc. Hiện tại, đã có những dấu hiệu cho thấy ông Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir sẽ có cố gắng đạt được một thỏa thuận về vấn đề năng lượng mà hai bên tìm kiếm từ lâu, theo đó Nga sẽ cung cấp dầu mỏ và khí đốt cho Trung Quốc.

Việc Phó Thủ tướng Trung Quốc Vương Kỳ Sơn gặp ông Igor Sechin, người đứng đầu Rosneft, tập đoàn dầu mỏ thuộc sở hữu nhà nước của Nga, hai lần tại Bắc Kinh trong tuần này được coi là khúc dạo đầu rõ ràng cho cuộc gặp sắp tới tại Moscow./.


Khánh An (Theo các báo nước ngoài)

Toquoc.gov.vn