Trong một thỏa thuận trước đó, Quân đội Trung Quốc cũng đã cung cấp một chương trình huấn luyện quân sự cho Campuchia vào năm ngoái. Trong năm 2010, Bắc Kinh cũng đã tặng 250 chiếc xe jeep và xe tải quân đội cho Campuchia.

Trung Quốc không phải là quốc gia duy nhất đào tạo cho lực lượng vũ trang Campuchia hay tặng “quà” quân sự cho nước này. Mỹ và Australia cũng đã và đang làm những việc tương tự, dù các thỏa thuận gần đây có phần nào hạn chế hơn. Tuy nhiên, mối quan hệ ngày càng “khăng khít” giữa Bắc Kinh và Phnom Penh đang khiến các nước ASEAN lo ngại.

Theo Hội đồng Phát triển Campuchia (CDC), Trung Quốc hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Campuchia. Năm 2011, Campuchia đã thu hút 1,15 tỷ USD đầu tư của Trung Quốc, tăng 71% so với năm 2010. Từ 1994 đến 2011, đầu tư của Trung Quốc đạt tổng cộng 8,7 tỷ USD. Trong khi nhà đầu tư lớn thứ hai vào Campuchia là Hàn Quốc trong cùng thời kỳ 1994 – 2011 đã đầu tư vào Campuchia khoảng 4 tỷ USD, ít hơn đầu tư của Trung Quốc trong năm 2008.

Đầu tư của Trung Quốc tại Campuchia chủ yếu tập trung vào bất động sản, kinh doanh, chế biến khoáng sản, nhà máy lắp ráp xe máy, khai thác mỏ, nhà máy gạo và dệt may. Số liệu thương mại song phương giữa hai nước là rất đáng kể, đầu tư thương mại song phương năm 2011 đạt mức 2,5 tỷ USD, một sự gia tăng đáng kinh ngạc 73,5% so với một năm trước đó

Giới quan sát nghi ngờ rằng tại Campuchia, Myanmar và một số nơi khác ở Đông Nam Á, Trung Quốc đang dùng sức ép tài chính nhằm đưa mục tiêu ngoại giao và quân sự của họ tiến xa hơn nữa. Ngoài huấn luyện và viện trợ quân sự, Trung Quốc cũng thỏa thuận sẽ xây dựng tuyến đường sắt dài hơn 400km từ khu vực ngôi đền cổ Preah Vihear tới Koh Kong. Tuyến đường này sẽ chạy gần như song song với đường biên giới Thái Lan-Campuchia.

Việc Trung Quốc và Campuchia gia tăng hợp tác cả về kinh tế lẫn quân sự không khỏi khiến nhiều nước ASEAN lo ngại. Trong năm 2011, khi Campuchia giữ cương vị Chủ tịch luân phiên ASEAN, nhiều ý kiến cho rằng Bắc Kinh đã có những tác động quan trọng nhằm ngăn cản nỗ lực của các thành viên khác trong hiệp hội khởi động các cuộc hòa đàm về vấn đề Biển Đông.

Thỏa thuận xây dựng lục quân và tăng cường sức mạnh không quân cho Campuchia đang đặt cả Trung Quốc và Campuchia vào tình thế khó xử với toàn khu vực này. Nó xuất hiện đúng vào thời điểm cùng với căng thẳng ở Biên Đông, căng thẳng giữa Thái Lan và Campuchia cũng đang được đẩy lên xung quanh vụ tranh chấp khu vực biên giới quanh ngôi đền cổ Preah Vihear, nơi đã bùng lên những cuộc xung đột chết người giữa binh sĩ Campuchia và Thái Lan trong vài năm qua.

Bởi vậy, theo giới quan sát, trong khi chưa có bất kỳ phản ứng chính thức từ các nước láng giềng thì đối với Thái Lan, bất kỳ sự củng cố nào cho quân đội Campuchia gần như chắc chắn sẽ dẫn đến sự thù địch ngày càng tăng đến từ hai đất nước theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan này, xung quanh vụ tranh chấp ngôi đền Preah Vihear. Có khả năng lực lượng quân đội Thái Lan cũng nâng cấp để đối phó với Campuchia, quốc gia duy nhất có xung đột vũ trang với Thái Lan trong những năm gần đây./.

PV (Theo Bangkok Post) - TỔ QUỐC