Nhân chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama, P.V Báo An ninh Thủ đô đã trao đổi với PGS-TS-Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược, Bộ Công an về ý nghĩa của sự kiện lịch sử này trong việc nâng tầm quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước.
PGS-TS Lê Văn Cương bình luận về chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Obama
Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã dùng cụm từ “cực kỳ quan trọng” khi nói về chuyến thăm Việt Nam. Ông đánh giá điều này như thế nào?
-PGS-TS Lê Văn Cương: Người đứng đầu một cường quốc như Tổng thống Hoa Kỳ khi sử dụng bất kỳ từ ngữ nào cũng đều hàm chứa những ý nghĩa sâu sắc. Tôi cho rằng, câu nói này ẩn chứa 2 thông điệp về tầm quan trọng trong quan hệ song phương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, cũng như tầm quan trọng trong quá trình Hoa Kỳ thực hiện chiến lược xoay trục sang châu Á – Thái Bình Dương.
Đối với quan hệ song phương, chuyến thăm tái khẳng định quan hệ Đối tác toàn diện mà chính phủ Việt Nam và Hoa Kỳ đã xác lập năm 2013, dựa trên nguyên tắc tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế, tôn trọng thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau. Chuyến thăm Việt Nam còn có ý nghĩa trong chiến lược xoay trục của Hoa Kỳ, bởi chính sách này thành công đến đâu, phần quan trọng phụ thuộc vào sự hưởng ứng của những nước ASEAN nói chung, trong đó có Việt Nam nói riêng.
Hiện nay, hai quốc gia cần thắt chặt quan hệ hợp tác không chỉ vì lợi ích đôi bên, mà còn vì lợi ích chung của khu vực. Hợp tác chặt chẽ giữa Việt Nam - Hoa Kỳ sẽ tác động tích cực tới xu thế duy trì hòa bình, ổn định ở châu Á - Thái Bình Dương, khu vực được đánh giá là phát triển năng động nhất thế giới trong thế kỷ 21 này.
Hình ảnh thân thiện của ông Obama cho thấy sự cởi mở và sâu đậm hơn trong quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ. Sự sâu đậm này bao hàm cả lợi ích kinh tế trong bối cảnh hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà hai bên đều hưởng lợi. Ông có đồng ý như vậy không?
- Tôi hoàn toàn tán đồng ý kiến này. Cách đây 16 năm, Tổng thống Hoa Kỳ khi đó là Bill Clinton và phu nhân đã tạo bầu không khí gần gũi khi ăn phở tại Hà Nội, còn mới đây Tổng thống Obama cũng có những hành động hết sức thân thiện. Các hình ảnh này gửi thông điệp tới người dân Hoa Kỳ rằng Việt Nam là một đất nước ổn định, thanh bình, con người cởi mở, đôn hậu. Và đất nước ở bờ Tây Thái Bình Dương này đúng là một người bạn của cộng đồng quốc tế. Với quá khứ đối địch trong chiến tranh, vẫn còn một số công dân Hoa Kỳ thiếu thiện cảm về Việt Nam, nhưng hình ảnh thân thiện của Tổng thống Obama tại đây có thể xua tan những nghi ngại, góp phần kéo gần khoảng cách giữa hai dân tộc.
Hình ảnh thân thiện của ông Obama chắc chắn được cộng đồng thế giới đón nhận tích cực. Điều này không chỉ tạo ra quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Hoa Kỳ mà còn thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa các quốc gia khác. Hơn nữa, hình ảnh thân thiện này cũng góp phần hiện thực hóa hiệp định TPP do Hoa Kỳ khởi xướng và Việt Nam tham gia vào tháng 2-2016. Phong thái thoải mái của ông chủ Nhà Trắng khi tới Hà Nội còn phản ánh sự tin tưởng giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, tạo thêm cơ sở cho doanh nghiệp hai nước hợp tác.
Đánh giá của ông khi Tổng thống Hoa Kỳ gỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam?
- Về hiện tại, quyết định trên thể hiện lòng tin chiến lược của Hoa Kỳ đối với Việt Nam. Theo tôi, đây là điều quan trọng nhất, bởi nếu không có sự tin tưởng trong lĩnh vực chính trị an ninh, Washington chắc chắn chưa dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương này. Còn về lâu dài, việc gỡ bỏ lệnh cấm tạo điều kiện để Việt Nam trang bị đa dạng thiết bị quân sự với mục đích tăng cường phòng thủ bảo vệ đất nước.
Quyết định gỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương còn đánh dấu sự hoàn thành trong tiến trình bình thường hóa quan hệ hai nước, đồng thời xây dựng và củng cố lòng tin giữa Việt Nam – Hoa Kỳ. Sau quyết định này, Việt Nam và Hoa Kỳ có thể chính thức đứng trong hàng ngũ đối tác, bạn bè của nhau. Và có thể nói, sự tin tưởng đó sẽ mở ra giai đoạn mới mang tính bước ngoặt đối với cả hai quốc gia.
Tổng thống Barack Obama cho biết, Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam trong các vấn đề trên Biển Đông, tôn trọng chủ quyền, độc lập của Việt Nam. Theo ông, tuyên bố này có ý nghĩa gì với tình hình Biển Đông hiện nay?
- Tổng thống Hoa Kỳ tuyên bố như vậy là rất có lợi cho Việt Nam, nâng cao vị thế uy tín của nước ta. Khi một cường quốc như Hoa Kỳ đã ủng hộ, cộng đồng quốc tế cũng sẽ đồng quan điểm.
Hơn nữa, tuyên bố tôn trọng chủ quyền, độc lập của Việt Nam còn thể hiện Washington ủng hộ quyền tự do hàng hải trong khu vực, đồng thời khuyến khích các tranh chấp ở Biển Đông được giải quyết trên cơ sở hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế.
Ông đánh giá thế nào về triển vọng hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong lĩnh vực an ninh?
- Tôi cho rằng chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Obama không chỉ mang tính bước ngoặt trên lĩnh vực kinh tế mà còn trên lĩnh vực chính trị an ninh quốc phòng, chắc chắn mở ra thời kỳ mới trong hợp tác toàn diện giữa 2 nước. Tuy nhiên, theo đánh giá khách quan, quan hệ hợp tác an ninh giữa Việt Nam – Hoa Kỳ sẽ tiến từng bước chậm hơn quan hệ hợp tác kinh tế. Ở cả hai quốc gia, vẫn còn một bộ phận bị níu kéo bởi lịch sử chiến tranh, điều này tác động tới tốc độ hợp tác trong lĩnh vực an ninh chính trị, quốc phòng.
Tuy nhiên, tôi tin rằng, xu thế hợp tác toàn diện trên mọi lĩnh vực giữa Việt Nam và Hoa Kỳ là tất yếu, không thể đảo ngược, cho dù vị trí Tổng thống Hoa Kỳ sắp tới có do chính trị gia nào nắm giữ.
- Xin cảm ơn Phó giáo sư!
Comments[ 0 ]
Post a Comment