Bình thường hóa Hoa Kỳ - Cuba, góc nhìn từ Trung Quốc
Thursday, December 18, 2014
Ngày 17 vừa qua, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã có bài phát biểu thông báo rằng, Mỹ quyết định sẽ bình thường hóa quan hệ với Cuba, gỡ bỏ lệnh trừng phạt bao vây cấm vận hơn 50 năm đối với Cuba.
Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro trong lần gặp hiếm hoi tại lễ tang cựu tổng thống Nam Phi Nelson Mandela
Obama cho biết rằng kể từ năm 1959, khi Fidel Castro lên nắm quyền, Hoa Kỳ tiếp tục thực hiện các biện pháp cô lập phong tỏa, cấm vận Cuba. Thực tế đã chứng minh rằng các biện pháp trừng phạt từ trước đến nay đối với Cuba đã lỗi thời, không đáp ứng được lợi ích của Hoa Kỳ, các quốc gia khác không nhận ủng họ và công nhận lệnh trừng phạt đó. Sự thay đổi này có thể tạo ra nhiều cơ hội hơn cho nhân dân hai nước và mở ra "một chương mới" với nước Mỹ.
Cùng ngày Chủ tịch Cuba Raul Castro tuyên bố, Cuba và Hoa Kỳ sẽ bắt đầu đàm phán về việc bình thường hóa quan hệ song phương.
Phương tiện truyền thông Hoa Kỳ cho biết rằng, sau 18 tháng bí mật đàm phán, Tổng thống Obama và Chủ tịch Raul Castro đã điện đàm và hai nước đã đồng ý việc trao đổi tù nhân, mở đại sứ quán ở hai nước. Cuba sẽ trao trả các tù binh của Hoa Kỳ, còn Hoa Kỳ sẽ thả ba điệp viên của Cuba.
Động thái bất ngờ này của ông Obama là nhằm dành phiếu bầu cho Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào năm 2016. Mỹ hiện có 1,5 triệu người Mỹ gốc Cuba, một số công dân Mỹ gốc Cuba gần đây đã bày tỏ ý muốn rằng đời con cháu của họ sẽ được nhìn thấy sự cải thiện quan hệ song phương.
Năm 1959, cuộc cách mạng ở Cuba dành được thắng lợi, Hoa Kỳ đã thông qua hoàng loạt các biện pháp thù địch đối với Cuba. Năm 1961, lực lượng lính đánh thuê của Mỹ tràn vào Cuba đã bị đánh bại, Hoa Kỳ và Cuba chính thức cắt đứt quan hệ ngoại giao. Kể từ đó, Hoa Kỳ đã bắt đầu thực hiện các biện pháp phong tỏa kinh tế, tài chính và cấm vận thương mại đối với Cuba. Mặc dù Chiến tranh Lạnh kếnh thúc, nhưng Hoa Kỳ vẫn tiếp tục theo đuổi chính sách cô lập Cuba từ kinh tế đến chính trị.
Tháng 5 năm 1995, một lần nữa các thỏa thuận về người nhập cư người Mỹ gốc Cuba đã ký, quan hệ song phương được nới lỏng. Tháng 2 năm 1996, Cuba xóa sổ hai tổ chức lưu vong Cuba của Mỹ, quan hệ song phương lại trở nên căng thẳng. Trong tháng ba năm đó, Hoa Kỳ áp đặt lên Cuba biện pháp trả đũa tăng cường hơn nữa với các lệnh trừng phạt kinh tế và ngăn chặn sự hỗ trợ của Ngân hàng Thế giới và các tổ chức tài chính quốc tế khác trong việc cho Cuba vay vốn.
Sau khi Obama được bầu làm tổng thống Mỹ, ông đã thực hiện một số chính sách tích cực để cải thiện mối quan hệ song phương, các nhà lãnh đạo Cuba đã có một số cuộc đối thoại với Obama. 10 tháng 3 năm 2009, Thượng viện Mỹ đã thông qua một nghị quyết về việc dỡ bỏ một phần lệnh cấm vận chống Cuba, động thái này gây ra tranh cãi trong nội bộ Hoa Kỳ...
Ngày 13 tháng bảy năm 2012, từ thành phố Miami, Florida các thuyền chổ hàng hóa nhân đạo đã đến cảng Havana, đánh dấu sau 50 năm vận tải biển giữa Mỹ và Cuba gián đoạn được phục hồi. 31 tháng bảy năm 2013, Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố rằng Hoa Kỳ mở rộng thị thực cho khách du lịch đến Cuba lên đến năm năm, động thái này nhằm thúc đẩy các hoạt động trao đổi phi chính phủ giữa hai nước.
Vậy tại sao từ trước đến nay Cuba vẫn giữ lập trường cứng rắn với Hoa Kỳ, và hôm nay Cuba lại sẵn sàng gạt sang một bên tất cả để xây dựng mối quan hệ hòa bình với Hoa Kỳ? Lý do chính là giá dầu thô thế giới tiếp tục giảm, sự hỗ trợ từ Venezuela đối với Cuba đang yếu dần, họ không thể để cung cấp sự hỗ trợ quy mô lớn cho Cuba thêm nữa...
Venezuela đã là một ân nhân lớn của Cuba, họ viện trợ Cuba khoảng 100.000 thùng dầu/ngày, đổi lại Cuba cung cấp cho Venezuela sự hỗ trợ về các dịch vụ y tế. Tuy nhiên, Tổng thống Venezuela Maduro hiện nay thậm chí phải bồi thường cho Trung Quốc do các kế hoạch xuất khẩu dầu cho Trung Quốc bị gián đoạn, dường như họ không thể cung cấp thêm sự hỗ trợ cho Cuba. Chủ tịch Cuba Raul Castro buộc phải linh hoạt và phải nhượng bộ, và bắt đầu xây dựng mối quan hệ hòa bình với Hoa Kỳ. 50 năm đối đầu, nhân dân Cuba đã phải trả cái giá đắt hoàn toàn không cần thiết.
Trong khi đó một đồng minh cũ của Cuba là Nga hiện tại đang chìm trong khủng hoảng, các mối quan hệ với Nga vẫn đang được khôi phục lại như xưa. Trong tháng Bảy năm nay, Hạ viện Nga đã thông qua việc xóa bỏ số nợ mà Cuba nợ từ thời Liên Xô, món nợ 35.2 tỷ USD. Ngày 25 tháng 10 năm 2013, Nga và Cuba đã ký một thỏa thuận nhằm xóa bỏ 90% trong số 35.2 tỷ USD, số còn lại khoảng 3,5 tỷ USD sẽ được trả dần trong vòng 10 năm, được cho vào một quỹ riêng dùng để tái đầu tư toàn bộ vào nền kinh tế Cuba.
Thái Thận Khôn chuyên gia bình luận quốc tế của tờ Phoenix
Tags:
Thế giới
Comments[ 0 ]
Post a Comment