Cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger vào cuối thập niên 70 đã từng nói rằng, nếu bạn khống chế dầu mỏ, thì sẽ không chế tất cả các nước; Nếu bạn khống chế lượng thực, thì sẽ không chế tất cả mọi người.
Tuy nhiên, có một thực tế hiển nhiên là
trong hơn 20 năm qua, Trung Quốc đã tự cung tự cấp nguồn gạo, trong năm 2011, sự
chú ý của các phương tiện truyền thông đối với "huyền thoại" này đã bị sụp đổ trong năm ngoái, Trung Quốc đã trở thành một nước nhập khẩu lương thực ròng. Tờ "Financial Times" của Anh
đã đưa ra thông báo và những dữ liệu mới nhất về việc nhập khẩu gạo của Trung
Quốc, "Trung Quốc sẽ là một trong những quốc gia nhập khẩu tiêu thụ gạo lớn
nhất thế giới và kỷ lục sẽ được phá vỡ trong năm nay.”
Các nhà phân tích Trung Quốc đã thừa nhận
trong một cuộc phỏng vấn rằng, sự chênh lệch về giá là nguyên nhân trực tiếp cho một sự đột biến trong nhập khẩu
gạo. "Thời báo Tài
chính" giải thích và đưa ra những lý do quan trọng nhất: "Đây là một kết quả của quá trình phát triển kinh tế ... Trung Quốc một quốc gia sản xuất lúa gạo lớn nhất thế giới đang trải qua những thay đổi lớn."
Ít nhập khẩu ngũ cốc
Với quá trình đô thị hóa nhanh ở Trung Quốc, dân số nông thôn tiếp tục đổ vào thành phố, càng nhiều và nhiều hơn nữa đất canh tác đất biến thành nhà hàng và các tòa nhà cao tầng, và nông dân ngày càng
ít tham gia vào việc sản xuất ngũ cốc.Trung Quốc
hiện đã trở thành một nước mua ngũ cốc lớn nhất
thế giới, một số phương tiện truyền thông Trung Quốc
thậm chí sử dụng từ "huyền thoại" để mô tả về việc trước kia Trung Quốc đã duy trì được việc tự cung tự cấp
gạo.
Sự thay đổi trong thị
trường ngũ cốc của Trung Quốc, đã gây ra mối quan tâm lớn trong cộng đồng quốc tế. Bộ Nông nghiệp Mỹ dự
báo rằng lượng nhập khẩu gạo của Trung Quốc trong năm nay sẽ tăng hơn 4,5 lần, khoảng 2,6 triệu tấn. Điều này sẽ đưa Trung Quốc trở thành nước
nhập khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, sau khi Nigeria.
"Financial Times" đã bắt đầu chú ý đến sự thay đổi này. Tờ báo cho biết trong tháng 11 năm nay, Trung Quốc là nước nhập khẩu gạo lớn nhất thế
giới. Zhang Lu một nhà phân tích cho biết trong một cuộc phỏng vấn, theo các dữ
liệu mới nhất từ Tổng cục Hải quan, 10 tháng đầu năm nay, Trung Quốc đã nhập khẩu hơn 1.982.800
tấn gạo trong khi đó trong năm ngoái chỉ là 505.000 tấn, nhập khẩu tăng gần 300%, một mức cao kỷ lục. Trung
Quốc từ một nước tự cung tự cấp nay đã thành nước nhập khẩu ròng ngũ cốc, Zhang
Lu cho biết," từ năm 2011, tình hình đã thay đổi, Trung Quốc nhập khẩu ngũ cốc đang tăng mạnh. "
"Financial Times" phân tích
thêm rằng, "phát triển kinh tế" cộng với
sự phát triển của đô thị hóa, mức thu nhập tăng, thay đổi chế độ ăn uống và sự mở rộng công nghiệp hóa, và các yếu tố khác, dẫn đến việc giảm đất canh tác. Dân số nông thôn tiếp tục đổ dồn vào thành phố, nhưng việc sản xuất nông
nghiệp lại chịu áp lực của các nhu cầu ngày càng tăng của dân số, "Trung Quốc đang phải dựa trên một diện tích nhỏ
hơn 10% đất canh tác trên thế giới để lo bữa ăn cho 1/5 dân
số thế giới"...
Người dân Trung Quốc đang được nuôi sống
bằng gạo Việt Nam
Theo các dữ liệu về việc nhập khâir gạo
của Trung Quốc cho thấy rằng từ tháng một đến tháng tám, hơn 70% lượng gạo nhập
khẩu của chúng tôi từ Việt Nam và các nước Đông Nam Á
khác, Việt Nam đang dần dần thay thế Thái Lan để trở thành trung tâm gạo của thế giới. Một số cư dân mạng
nói đùa rằng: "người Trung Quốc đang được
nuôi sống bằng gạo Việt Nam".
Trêng thực tế, những tác động của việc Trung Quốc phụ thuộc vào nhập
khẩu gạo “sẽ có kết quả xấu hơn điều ta nghĩ," bởi vì có một số lớn của gạo
từ Việt Nam được nhập lậu và không được
thống kê." Theo các số liệu cho biết, các số liệu thống kê của Bộ Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, nửa đầu năm 2012 xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Trung Quốc đạt 1,2 triệu tấn, so
sánh số liệu xuất và số liệu nhập của phía Trung Quốc chênh lệch.
Nhờ
Thái Lan xua tan nỗi lo sợ
Chuyến
thăm Thái Lan ngày 20
tháng 11 của Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo không chỉ bàn
các vấn đề về an ninh cơ sở hạ tầng và đầu tư. Báo Wall Street Journal cho biết,
hai bên đã đạt tới một thỏa thuận giúp giải quyết vấn đề gạo của cả hai.
Theo báo này, nhu cầu
đối với gạo nhập khẩu của Trung Quốc đang tăng mạnh, đẩy khối lượng gạo mà nước
này nhập từ đầu năm đến nay tăng gấp khoảng 4 lần. Trong khi đó, Thái Lan đang
có quá nhiều gạo. Các kho gạo tạm trữ của Chính phủ nước này đang chật ních giữa
lúc một vụ gặt mới lại đang tới gần, mà chi phí cất trữ và trợ giá lúa gạo đang
gây áp lực không nhỏ đối với ngân sách nhà nước.
Kho thóc tạm trữ lớn kỷ lục, tương đương hơn 12
triệu tấn quy gạo hiện nay của Thái Lan, có thể phình to hơn do chính sách lúa
gạo của nước này là tiếp tục mua thóc từ nông dân với giá cao hơn giá thị trường
nhằm tăng thu nhập cho khu vực nông thôn. Thách thức đối với chính sách này của
Bangkok gia tăng khi giá lúa gạo toàn cầu đang bị kéo xuống bởi lượng gạo xuất
khẩu dồi dào từ Ấn Độ, Pakistan và Việt Nam.
Một lý do nữa khiến Trung Quốc muốn có quyền chọn
mua gạo từ Thái Lan bởi nhu cầu tiêu dùng gạo của nước này đang tăng, mà nông
dân Trung Quốc khó cạnh tranh nổi với gạo nhập khẩu có giá rẻ hơn.
Kết quả là, hai chính phủ Thái Lan và Trung Quốc
đã ký một biên bản ghi nhớ, trong đó Thái Lan sẽ cung cấp gạo cho Trung Quốc
khi cần thiết và Chính phủ Trung Quốc cũng sẽ tạo điều kiện và hỗ trợ các công
ty tư nhân của nước này khi họ nhập gạo từ Thái Lan.
Bên lề chuyến thăm của Thủ tướng Ôn Gia Bảo, 4
công ty Thái Lan đã ký thỏa thuận sơ bộ với khách hàng Trung Quốc mua 300.000 tấn
gạo, trong đó bao gồm gạo thơm Jasmine đắt tiền. 8 biên bản ghi nhớ này bao gồm
thỏa thuận về các loại gạo Jassmine, gạo trắng và gạo nếp, với mức giá trung
bình là 800 USD/tấn, tương đương tổng giá trị 240 triệu USD - theo ông
Tikhumporn Natvaratat, Phó vụ trưởng Vụ Ngoại thương thuộc Bộ Thương mại Thái
Lan.
“Biên bản ghi nhớ ký với Trung Quốc cho thấy Chính
phủ Thái Lan đã trở thành một nhà giao dịch gạo và trong thời gian tới, chúng
ta sẽ còn chứng kiến nhiều sáng kiến tương tự với các quốc gia khác, khi mà
Thái Lan nỗ lực giải tỏa các kho chứa gạo. Mặc dù vậy, Thái Lan vẫn sẽ phải chịu
lỗ bởi các nhà nhập khẩu sẽ không mua gạo với giá đắt hơn giá thị trường”, nhà
phân tích Santitarn Sathirathai thuộc ngân hàng Credit Suisse ở Singapore phát
biểu.
Tuy nhiên, gạo mà các công ty Thái Lan xuất khẩu
không phải lúc nào cũng là gạo Thái.
Ông Abudul Aziz Ghaffar, Giám đốc điều hành của
công ty kinh doanh gạo Rice Tex có trụ sở ở Karachi, Pakistan cho biết, các
công ty gạo Thái Lan đang cung cấp gạo Pakistan cho các khách hàng truyền thống
vì gạo từ nước này có giá rẻ hơn.
Một số người cũng đặt câu hỏi về sự thiếu vắng các
chi tiết cụ thể liên quan tới khối lượng và giá cả trong các thỏa thuận cung cấp
gạo theo kênh chính phủ của Thái Lan. Ông Chookiat Ophaswongse, Chủ tịch danh dự
của Hiệp hội Các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, là một trong những người đặt ra
câu hỏi như vậy. Tuy nhiên, ông Chookiat cũng nhận thấy những lợi ích từ các thỏa
thuận như vậy.
“Biên bản ghi nhớ về gạo giữa Thái Lan và Trung Quốc
có lợi cho cả hai bên, vì thỏa thuận này cho thấy, Thái Lan đang nỗ lực giảm
tình trạng thừa gạo, trong khi Trung Quốc cam kết đảm bảo nguồn cung gạo trong
các trường hợp khẩn cấp mà chưa phải mua gạo trên thực tế”, ông Chookiat phát
biểu.
Vấn đề tự cung cấp đủ lương thực là một chủ đề khá
nhạy cảm ở Trung Quốc, nhưng trong mấy năm gần đây, nhập khẩu gạo và ngô vào nước
này đã tăng lên. Gạo nhập khẩu vào Trung Quốc tăng một phần vì giá gạo nội địa
của nước này cao. Theo ông Hu Wenzhong, một nhà phân tích cấp cao thuộc Trung
tâm Thông tin ngũ cốc và hạt cho dầu Quốc gia Trung Quốc, gạo nhập khẩu vào nước
này được dự báo sẽ đạt mức 2 triệu tấn trong năm 2012, từ mức 578.000 tấn trong
năm ngoái. Hơn 70% gạo nhập khẩu của Trung Quốc là từ Việt Nam, ông Hu cho biết.
Sina, vneconomic
Comments[ 0 ]
Post a Comment