Thế giới dõi theo thượng đỉnh Mỹ-Trung tháng Sáu
Friday, May 24, 2013
Thượng đỉnh Mỹ - Trung tại California đầu tháng Sáu diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ Bắc Kinh và Washington đang bị lung lay bởi các cáo buộc về hoạt động tin tặc của Trung Quốc và các căng thẳng trong khu vực Thái Bình Dương.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 21/5 xác nhận, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ thăm Mỹ và có cuộc gặp với Tổng thống Barack Obama trong tháng 6 tới, nhằm thúc đẩy mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Ông Hồng Lỗi, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết: “Đây sẽ là cuộc gặp đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo hàng đầu của Trung Quốc với nhà lãnh đạo Mỹ. Cuộc gặp này có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy lòng tin, tăng cường hợp tác cùng có lợi, giải quyết những bất đồng, mở đường cho việc phát triển mối quan hệ kiểu mới giữa hai nước”.
Cuộc gặp thượng đỉnh này diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ Mỹ - Trung đang bị lung lay bởi các cáo buộc về hoạt động tin tặc của Trung Quốc và các căng thẳng trong khu vực Thái Bình Dương. Mỹ cũng đang kêu gọi sự giúp đỡ của Trung Quốc nhằm kiềm chế thái độ thù địch của Triều Tiên và tìm kiếm một giải pháp đột phá về mặt ngoại giao để chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu tại Syria. Cuộc gặp sắp tới được đánh giá là động thái có ý nghĩa lớn của Tổng thống Obama kể từ khi tái đắc cử nhiệm kỳ hai nhằm củng cố mối quan hệ song phương quan trọng nhưng rất mong manh giữa hai nước, nhất là sau khi Trung Quốc và các hoạt động thương mại của nước này thường xuyên bị chỉ trích.
Tổng thống Mỹ Barack Obama tiếp ông Tập Cận Bình trong chuyến công du Washington năm 2012 trước khi ông trở thành nhà lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc
Trong một tuyên bố, Nhà Trắng cho biết: “Tổng thống Obama và Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ có các cuộc thảo luận sâu sắc về nhiều vấn đề song phương, khu vực và toàn cầu. Hai nhà lãnh đạo sẽ nhìn nhận lại các tiến triển và thách thức đối với mối quan hệ Mỹ - Trung trong vòng bốn năm qua và thảo luận các biện pháp nhằm tăng cường hợp tác, song song với việc kiểm soát các bất đồng giữa hai nước một cách hợp lý trong những năm tới”.
Nhà Trắng cho biết Cố vấn An ninh Quốc gia của Tổng thống Obama là ông Tom Donilon sẽ tới Bắc Kinh vào ngày 26-28/5 để chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh của lãnh đạo hai nước. Trước khi kế hoạch về các cuộc gặp vào tháng Sáu được công bố, có ý kiến cho rằng Tổng thống Obama và Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ không gặp nhau cho tới khi cả hai nhà lãnh đạo này cùng tham dự hội nghị thượng đỉnh G-20 tại Nga vào tháng 9 tới. Tuy nhiên, do thực tế là cả hai nhà lãnh đạo này đều vừa bắt đầu nhiệm kỳ mới, nên có vẻ như cả hai ông đều nóng lòng muốn tổ chức một cuộc gặp song phương trong thời gian sớm nhất có thể.
Thông báo về cuộc gặp của lãnh đạo hai nước Trung – Mỹ được đưa ra vài giờ sau cuộc gặp của Tổng thống Obama với người đồng cấp Myanmar Thein Sein, nhà lãnh đạo đầu tiên của quốc gia Đông Nam Á này tới Nhà Trắng trong gần một nửa thập kỷ qua. Nhiều nhà phân tích cho rằng việc Mỹ can dự ngoại giao với Myanmar là một nỗ lực để tách quốc gia Đông Nam Á này ra khỏi sự ảnh hưởng của Trung Quốc, trong bối cảnh Mỹ thực hiện chiến lược đối thoại “tái cân bằng” tại châu Á.
Các tổng thống Mỹ thường xuyên củng cố quyền lực của mình trong nhiệm kỳ hai bằng các chính sách đối ngoại, nhất là khi tầm ảnh hưởng của họ trong nước có phần giảm sút. Tuy nhiên, có vẻ như ông Obama sẽ khó đạt được các thành tựu quan trọng.
Washington liên tục kêu gọi Bắc Kinh can dự nhiều hơn nữa để kiềm chế đồng minh danh nghĩa của họ là CHDCND Triều Tiên, nhất là trong bối cảnh đáng báo động khi mà căng thẳng leo thang do quốc gia này tiếp tục thử nhiều vụ tên lửa. Trong chuyến công du Trung Quốc tháng trước, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã trực tiếp nói với Chủ tịch Tập Cận Bình rằng Trung Quốc có tầm ảnh hưởng đặc biệt với Triều Tiên. Khu vực Bắc Á đã chìm trong bất ổn bởi các đe dọa từ phía Bình Nhưỡng về một cuộc chiến tranh hạt nhân nhằm đáp trả các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với các vụ thử tên lửa và hạt nhân gần đây nhất của họ.
Không chỉ vậy, Washington đã tỏ ra thất vọng trước sự chần chừ của Trung Quốc và Nga trong việc ủng hộ các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ hơn của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đối với chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Cùng với đó, những cảnh báo gần đây từ phía Lầu Năm Góc và các nhà phân tích độc lập rằng Trung Quốc đang tiến hành một chiến dịch gián điệp mạng quy mô lớn để đánh cắp các thông tin về chính sách đối ngoại và bí mật quân sự của chính quyền Mỹ đã khiến Washington vô cùng tức giận. Trong một cuộc phỏng vấn với kênh ABC News hồi tháng 3/2013, Tổng thống Obama đã nói rằng một số, song không phải là toàn bộ, các cuộc tấn công mạng xuất phát từ Trung Quốc nhằm vào các công ty và cơ sở hạ tầng của Mỹ đã được chính quyền “bật đèn xanh”. Tuy nhiên, ông cũng lên tiếng cảnh báo về việc cần phải kiềm chế “khẩu chiến” khi thảo luận về vấn đề tin tặc, và kêu gọi Quốc hội có các biện pháp cứng rắn hơn để củng cố an ninh mạng và bảo vệ quyền tự do dân sự.
Trong mối quan hệ kinh tế song phương và quy mô lớn, Washington và Bắc Kinh vẫn thường “lời qua tiếng lại” về các vấn đề thương mại. Mặc dù đã thừa nhận tình hình được cải thiện từ khi Trung Quốc cho phép nâng giá đồng nhân dân tệ vào tháng 6/2010, song Washington vẫn bày tỏ quan ngại về vấn đề tiền tệ, từng làm nảy sinh nhiều căng thẳng giữa hai nước.
Theo giới quan sát, tại cuộc gặp thượng đỉnh tháng Sáu, hai nhà lãnh đạo có thể sẽ đề cập đến căng thẳng tại Biển Đông và biển Hoa Đông. Về vấn đề tranh chấp chủ quyền biển đảo, Washington từng tuyên bố không đứng về bên nào, song kêu gọi các bên liên quan xử lý đúng với luật pháp quốc tế và coi trọng vấn đề an ninh hàng hải. Trong khi đó, Trung Quốc cũng tỏ ra không hài lòng với chính sách chuyển hướng về châu Á của Tổng thống Obama và tức giận trước việc Mỹ ủng hộ một số nước Đông Nam Á đưa các tranh chấp chủ quyền lãnh hải trong khu vực Thái Bình Dương lên bàn đàm phán đa phương. Trung Quốc khăng khăng muốn giải quyết vấn đề theo nguyên tắc song phương với các quốc gia mà họ đang có tranh chấp./.
PV - Toquoc.gov.vn
Tags:
Biển Đông,
Thế giới
Comments[ 0 ]
Post a Comment