Cộng hòa tự trị Crimea

Cộng hòa tự trị Crimea nằm trên bán đảo Crimea, ở miền nam Ukraine, có diện tích 27.000 km2, dân số 1.967.200 người (tháng 1/2014).

Các nhóm sắc tộc chính của Crimea là người Nga: 58%, người Ukraine 24% và người Tartar 12%.

Năm 1783, Crimea bị sáp nhập vào Đế quốc Nga, người Nga, Ukraine, Hy Lạp, Bulgaria, Đức bắt đầu di cư đến đây.

Sau Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917, Crimea gia nhập Cộng hòa Liên bang XHCN Xô-viết Nga. Tháng 10/1921, thành lập Cộng hòa XHCN Xô-viết tự trị Crimea. Năm 1945, cộng hòa tự trị này bị giải thể.

Năm 1954, Crimea bị Khrushchev và Đảng Cộng sản Liên Xô lấy từ thành phần Cộng hòa Liên bang XHCN Xô-viết Nga chuyển cho Cộng hòa XHCN Xô-viết Ukraine.
Theo kết quả trưng cầu dân ý ngày 20/1/1991, Cộng hòa XHCN Xô-viết tự trị Crimea được tái lập.

Sau đó, khi Ukraine thông qua Hiến pháp năm 1992, nước cộng hòa tự trị này được đổi thành Cộng hòa Crimea, sau đó là thành Cộng hòa tự trị Crimea.

Cơ quan đại biểu của Crimea là Xô-viết Tối cao (Rada Tối cao), cơ quan hành pháp là Hội đồng Bộ trưởng.

Lãnh thổ Crimea được chia thành 14 quận và 16 thành phố, trong đó có 11 thành phố cấp nước cộng hòa. Thủ phủ Crimea là Simferopol.

Theo ông Yanukovich, dân chúng miền đông nam Ukraine và Crimea cũng không chấp nhận “tình trạng vô chính phủ và hỗn loạn trong nước”. “Tôi với tư cách đương kim Tổng thống đã không cho phép quân đội Ukraine can thiệp vào các sự kiện chính trị trong nước đang diễn ra. Tôi cũng hạ lệnh việc đó lúc này”, tuyên bố nói. Khả năng can thiệp của quân đội hay Bộ Nội vụ Ukraine bị ông Yanukovich gọi là bất hợp pháp và tội ác.

Ông Yanukovich cho biết, một số đảng viên Đảng Các khu vực mấy ngày gần đây đã bị bạo lực thân thể và đã buộc phải rời khỏi Ukraine, nhưng ông không nêu ra những cái tên cụ thể, cũng như không nói bản thân ông hiện ở đâu.

Ông Yanukovich nhắc lại là phe đối lập đã không thực hiện các điều kiện của thỏa thuận ký ngày 21/2/2014 giữa ông, 3 lãnh đạo đối lập và 3 ngoại trưởng Đức, Pháp và Ba Lan sau những va chạm kéo dài giữa người biểu tình và lực lượng của Bộ Nội vụ. Thỏa thuận này đã quy định việc cải cách hiến pháp và bầu cử tổng thống trước thời hạn vào mùa thu năm 2014.

Tuy nhiên, người ta vẫn chưa rõ ông Yanukovich hiện ở đâu. Dư luận cho rằng, ông có thể đang ở trong một tu viện trên lãnh thổ Ukraine, tại một căn cứ Nga ở Crimea, trên núi Athos ở Hy Lạp hoặc tại khu điều dưỡng Barvikha ở ngoại ô Moskva. Thư ký báo chí của Tổng thống Nga, ông Dmitri Peskov nói ông không biết ông Yanukovich hiện ở đâu.

Trước đó, ông Yanukovich đã bị Quốc hội Ukraine truất quyền Tổng thống, tuyên bố truy nã quốc tế vì tòa án Ukraine vì nghi ngờ thảm sát người biểu tình, mặc dù Tòa án Hình sự quốc tế ở La Hay đã từ chối thụ lý yêu cầu của Quốc hội Ukraine xét xử Yanukovich, Bộ trưởng Nội vụ Zakharchenko và Công tố viên trưởng Pshonka về tội chống lại loài người.

Mỹ và phương Tây từ chối coi Yanukovich là Tổng thống Ukraine và công nhận chính quyền mới ở Kiev, trong khi Nga vẫn coi ông Yanukovich là Tổng thống hợp pháp của Ukraine, còn chính quyền đã bị lực lượng cực đoan, phát xít do Mỹ và phương Tây chỉ đạo và hỗ trợ dùng bạo lực chiếm đoạt.

6. Arseniy Yatsenyuk được Rada Tối cao bầu làm thủ tướng Ukraine - 27/2/2014
Rada Tối cao đã phê chuẩn đề cử một thủ lĩnh của đảng Tổ quốc là Arseniy Yatsenyuk làm thủ tướng với 371 phiếu thuận.

Ông Arseniy Yatsenyuk được liên minh cầm quyền gồm 250 nghị sĩ đại diện cho các đảng Tổ quốc của Yulya Tymoshenko, UDAR của Vitaly Klitschko và Tự do của Oleh Tyahnybok, cũng như 2 nhóm nghị sĩ là “Ukraine châu Âu có chủ quyền” và “Phát triển kinh tế”.

7. Cờ Ukraine bị gỡ khỏi tất cả cơ quan nhà nước ở thành phố Sevastopol - 27/2/2014
Cờ Ukraine đã bị hạ xuống tại Hội đồng Thành phố Sevasopol. Nay chỉ còn cờ thành phố bay trên trụ sở Hội đồng thành phố. Như vậy, không còn cơ quan nhà nước nào ở trung tâm Sevastopol còn treo cờ Ukraine. Trước đó, ngày 23/2, người biểu tình đã hạ cờ Ukraine tại trụ sở tòa thị chính thành phố.

Trước đó, tại Sevastopol, người biểu tình thân Nga đã bầu cử thị trưởng mới là công dân Nga, doanh nhân Aleksei Chaly. Chính quyền thành phố ban đầu gọi quyết định này là phi pháp, nhưng sau đó đã lập cơ quan hành pháp mới là Sở bảo đảm đời sống thành phố do ông Chaly đứng đầu. Bản thân ông Chaly tuyên bố Sevastopol sẽ không phục tùng quyết định ban lãnh đạo mới của Ukraine giải tán đơn vị cảnh sát đặc nhiệm Berkut và kêu gọi binh sĩ của đơn vị này hãy đến Sevastopol làm việc. Cơ quan An ninh Ukraine SBU đã bắt được ông Chaly, nhưng sau đó, người biểu tình đã giải thoát cho ông.

8. Võ sĩ Valuyev hộ tống đoàn nghị sĩ Nga đếne Sevastopol - 27/2/2014

Một đoàn nghị sĩ Nga đông đảo đã đến Sevastopol, trong đó có Phó chủ tịch Hạ viện Nga Vladimir Vasiliev, các nghị sĩ Nikolai Valuyev (võ sĩ quyền Anh hạng nặng nổi tiếng), Sergei Mironov, Irina Rodnina, Valentina Tereshkova... Họ được người dân thành phố chào đón nồng nhiệt.

Phát biểu trước tòa thị chính thành phố Sevastopol và trên quảng trường Nakhimov, họ tuyên bố đến đây để hỗ trợ các nghị sĩ và dân chúng địa phương.

Dân chúng Sevastopol đang chuẩn bị bảo vệ thành phố chống các phần tử cực đoan của Pravy sektor. Các toán dân phòng mới ra đời lập và bảo vệ các trạm kiểm soát các cửa ngõ vào thành phố. Cảnh sát tham gia cùng các dân phòng tình nguyện duy trì trật tự trị an.

Thủ lĩnh đảng Nước Nga công bẳng Sergei Mironov nhấn mạnh, giải quyết vấn đề tự trị bằng trưng cầu dân ý là quyền của người dân Crimea và không ai có thể can thiệp vào công việc nội bộ của nước cộng hòa này. “Nhưng tất cả phải biết rằng, người Nga không bỏ mặc người đằng mình trong chiến tranh”, ông Mironov nói.

Võ sĩ khổng lồ Nikolai Valuyev cũng nói với dân chúng: “Hỡi những người anh em Sevastopok, hãy nhớ là nước Nga đang ở bên các bạn!”.

9. Bộ Ngoại giao Ukraine trao công hàm thứ hai cho phía Nga - 27/2/2014

Quyền ngoại trưởng Ukraine Andrei Deshchitsa cho biết, Bộ Ngoại giao Ukraine đã trao công hàm thứ hai cho Đại biện lâm thời Nga tại Ukraine về khả năng tổ chức tham vấn về vấn đề Crimea, và đe nếu các vấn đề Crimea không được giải quyết, Ukraine sẽ huy động các cơ chế khác mà Biên bản Budapest 1994 quy định để tiến hành tham vấn ba bên Mỹ, Anh và Nga.

Theo Biên bản Budapest 1994, Mỹ, Anh và Nga cam kết bảo đảm an ninh, toàn vẹn lãnh thổ Ukraine và không tấn công nước này để đổi lấy việc Ukraine từ bỏ vũ khí hạt nhân của Liên Xô.

(Tiếp tục cập nhật)